THIẾT BỊ QUAN TRẮC THỦY ĐIỆN ĐẬP HỒ CHỨA "ĐƯỢC LẮP ĐẶT NHƯNG CHƯA HIỆU QUẢ"

Dù đã được đầu tư về thiết bị quan trắc thủy điện đập hồ chứa nước với số lượng nhiều hơn trong vài năm trở lại đây nhưng nhìn chung tình hình vẫn không mấy khả quan.

Tại sao nói thiết bị quan trắc thủy điện đập hồ chứa nước "có nhưng không hiệu quả ?"

Vì theo như HỢP PHÁT quan sát, trong những năm gần đây các công trình thủy điện và đập hồ chứa nước đã được xây dựng nhiều hơn cũng như công tác lắp đặt các thiết bị quan trắc cũng được đưa vào trong công trình với khối lượng lớn hơn nhưng theo tôi và các chuyên gia quan trắc khác nhận thấy thì hiệu quả của công tác quan trắc ở những công trình thủy điện đập hồ chứa nước còn rất hạn chế, từ đó ảnh hưởng lớn đến kết quả làm việc của những công trình lớn này.

Trong khi đó thiết bị quan trắc thủy điện đập hồ chứa nước được  áp dụng cho các công trình này để kiểm soát sự cố có thể xảy ra trong quá trình thi công, cũng như điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công, từ đó cung cấp số liệu của công trình trong quá trình sử dụng và cung cấp số liệu cho mục đích nghiên cứu. 

Những đứng ở góc độ một chuyên gia quan trắc lâu năm trong nghề thì công trình thủy điện đập hồ chứa nước giống như cơ thể của con người. Trong quá trình xây dựng hay vận hành cũng sẽ xuất hiện những “căn bệnh” làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng từ đó gây ra sự cố, phá hủy môi trường. Và việc quan trắc giống như khám chữa bệnh để giúp phát hiện độ ổn định hay mối nguy hiểm để cảnh báo cho nhà thầu và chủ đầu tư xem xét về công trình thuỷ điện và đập hồ chứa nước ấy.

Chính vì thế mà việc lắp đặt hệ thống quan rất quan trọng đối với những công trình đặc biệt như cầu đường, thủy điện, thủy lợi. Tuy nhiên trong thời gian qua khi Bộ TN&MT hoàn thành việc thanh tra các dự án thủy điện nhận thấy nhiều hồ thủy điện không thực hiện quan trắc khí tượng thủy văn, cũng như dự báo lưu lượng nước về hồ chứa để phục vụ công tác phòng chống lụt bão, bảo vệ an toàn đập và công tác vận hành… Đây cũng là nguyên nhân gây ra hiện tượng thấm nước tại các công trình thủy trong thời gian qua 

Chưa hết, tại một số công trình thủy công hiện nay, sẽ tùy thuộc vào kết cấu công trình mà tư vấn thiết kế sẽ chỉ định sử dụng thiết bị quan trắc cho vị trí nào. 

Trong khi những chủng loại thiết bị quan trắc đang được sử dụng hiện nay để đo biến dạng, đo khe, đo áp lực nước, đo nhiệt độ, đo áp lực đáy đập, đo ứng suất, đo lún hay theo độ sâu chủ yếu được nhập khẩu từ Mỹ, Canada, Anh.

Và đặc điểm chung của việc bố trí thiết bị quan trắc tại các công trình thủy điện đập hồ chứa là công tác quan trắc lún được thực hiện bằng phương pháp trắc đạc, trong khi phần lớn các quan trắc khác đều sử dụng các thiết bị đo bằng điện nên được chỉ định kết nối để tự động quan trắc lâu dài. Nhưng ngoài phần kết cấu đập ra, thì các  thiết bị quan trắc không được yêu cầu lắp đặt ở các vị trí khác.

Một thực tế đáng quan ngại hơn nữa là việc lắp đặt hệ thống quan trắc thủy điện đập hồ chứa nước tuy được giám sát đầy đủ, nhưng người giám sát chỉ dựa vào quy trình do đơn vị  quan trắc cung cấp cũng như không có kiến thức về vấn đề này, nên việc giám sát còn nhiều hạn chế. 

Theo như nhiều chuyên gia quan trắc nhận định, ở các công trình thủy điện đập hồ chứa nước hiện nay, việc lắp đặt các thiết bị quan trắc rất đầy đủ về số lượng, đúng vị trí cũng như có hồ sơ quản lý chất lượng. Tuy nhiên, việc lắp đặt vẫn còn chậm so với tiến độ, cũng như chỉ biết liệt kê chứ chưa chỉ dẫn rõ lắp đặt có độ chính xác như thế nào.

Việc này khiến nhiều thiết bị có giá trị cao không sử dụng được trong quá trình thi công. Bên cạnh đó một số công trình còn chưa làm tốt công tác bảo quản thiết bị quan trắc sau khi lắp đặt, khiến các thiết bị hư hỏng nhiều từ 10- 20%. 

Trước những điểm hạn chế trên tôi thiết nghĩ nên mở rộng việc sử dụng thiết bị quan trắc cho các hạng mục khác, ở những nơi dễ dàng có thể xảy ra sự cố hơn. Vấn đề này cũng cần được các cơ quan chức năng xem xét cho phép đây là một chi phí cần thiết.

Quan trọng nhất là để vận hành các thiết bị quan trắc được tốt thì các đơn vị thi công, tư vấn giám sát cũng cần phải được đào tạo để hiểu được những nguyên tắc cơ bản về thiết bị quan trắc. Có như vậy thì các số liệu quan trắc mới phản ánh đúng thực trạng thực tế của công trình.

• Vui lòng liên hệ để biết thêm thông tin
• HỢP PHÁT – CHUYÊN GIA QUAN TRẮC VÀ TỰ ĐỘNG HOÁ
• Mobile/Zalo: 086.222.0171
• Email: info@hotech.com.vn
• Website: www.hotech.com.vn
• Facebook: www.facebook.com/hotech.com.vn
• Linkedin: www.linkedin.com/company/hợp-phát
• ZALO OA (quét mã QR)